सामाजिक न्याय व विशेष सहाय्य विभाग, महाराष्ट्र शासनाने गरजू व आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल नागरिकांसाठी संजय गांधी निराधार अनुदान योजना सुरू केली आहे. या योजनेद्वारे अपंग, विधवा महिला, निराधार व्यक्ती, अनाथ मुले यांना मासिक आर्थिक मदत दिली जाते. चला या योजनेची सविस्तर माहिती, पात्रता, आवश्यक कागदपत्रे आणि अर्ज प्रक्रिया जाणून घेऊया.
योजनेचा उद्देश
महाराष्ट्रातील आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल, निराधार व अपंग व्यक्तींना नियमित आर्थिक सहाय्य मिळावे, त्यांच्या दैनंदिन खर्चाची पूर्तता व्हावी व त्यांना सामाजिक सुरक्षिततेची हमी मिळावी हा या योजनेचा प्रमुख उद्देश आहे.
लाभ (Benefits)
- पात्र व्यक्तींना रु. ६००/- प्रति महिना आर्थिक मदत.
- कुटुंबातील दोन लाभार्थ्यांसाठी जास्तीत जास्त रु. ९००/- प्रति महिना मदत.
- ही रक्कम थेट बँक खात्यात जमा केली जाते (DBT – Direct Benefit Transfer).
पात्रता (Eligibility)
संजय गांधी निराधार अनुदान योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील निकष महत्त्वाचे आहेत:
- अर्जदार महाराष्ट्र राज्याचा कायम रहिवासी असावा.
- अर्जदाराचे वय १८ ते ६५ वर्षे दरम्यान असावे.
- उत्पन्न मर्यादा: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न रु. २१,०००/- पेक्षा कमी असावे.
- खालीलपैकी कुणीही व्यक्ती अर्ज करू शकते:
- अनाथ, निराधार, अपंग पुरुष/महिला
- पतीचा मृत्यू झालेल्या विधवा महिला
- असाध्य आजारांनी ग्रस्त व्यक्ती
- ६५ वर्षांवरील ज्येष्ठ नागरिक (उत्पन्न निकष लागू)
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज करताना खालील कागदपत्रे लागतात:
- आधार कार्ड व फोटो
- रहिवासी दाखला / जात दाखला (लागू असल्यास)
- उत्पन्न प्रमाणपत्र (तहसीलदार)
- अपंगत्व प्रमाणपत्र (जर अपंगत्वामुळे अर्ज करत असाल तर)
- मृत्यू प्रमाणपत्र (विधवांसाठी)
- बँक पासबुक प्रत
अर्ज प्रक्रिया (How to Apply)
ऑनलाइन पद्धत
- अधिकृत संकेतस्थळावर जा.
- “संजय गांधी निराधार अनुदान योजना” निवडा.
- आवश्यक माहिती भरून अर्ज फॉर्म सबमिट करा.
- कागदपत्रांची स्कॅन कॉपी अपलोड करा.
- सबमिट झाल्यावर अर्ज क्रमांक जतन करा.
ऑफलाइन पद्धत
- जवळच्या तालुका समाज कल्याण कार्यालयात अर्ज फॉर्म भरावा.
- सर्व कागदपत्रांसह अर्ज कार्यालयात जमा करावा.
महत्त्वाच्या सूचना
- सर्व माहिती योग्य व पूर्ण असावी, अन्यथा अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
- लाभार्थ्याने बँक खाते DBT साठी सक्रिय असणे आवश्यक आहे.
- अर्जाची स्थिती ऑनलाइन पोर्टलवरून तपासता येते.
निष्कर्ष
सामाजिक न्याय विभागाची संजय गांधी निराधार अनुदान योजना ही महाराष्ट्रातील गरजू नागरिकांसाठी मोठा दिलासा आहे. पात्र व्यक्तींनी वेळ न घालवता अर्ज करून आर्थिक सहाय्याचा लाभ घ्यावा.